W niedziele suwalczanie wybiorą prezydenta miasta. Kto będzie rządził Suwałkami - Jacek Juszkiewicz czy Czesław Renkiewicz?

W pierwszej turze wyborów o fotel prezydenta Suwałk walczyło pięć osób. Do drugiej tury przeszedł Czesław Renkiewicz (KWW "Razem dla Suwałk - Czesław Renkiewicz) uzyskując 48,35 proc. głosów wyborców. Jego kontrkandydatem jest Jacek Juszkiewicz (KW Prawo i Sprawiedliwość), którego poparło 22,95 proc. mieszkańców.

Kandydatom na prezydenta Suwałk zadaliśmy kilka takich samych pytań. Poniżej publikujemy odpowiedzi.

Czesław Renkewicz: Pojęcie sytuacji społeczno-gospodarczej jest bardzo szerokie. Większość zadań i działań przedstawionych mieszkańcom Suwałk w moim programie wyborczym dotyczy poprawy sytuacji społeczno-gospodarczej naszego miasta. Tutaj postaram się przedstawić tylko trzy obszary działań, które oceniam jako najważniejsze w dalszym rozwoju Suwałk.

Bardzo istotnym wyzwaniem suwalskiego samorządu na kolejną kadencję będą sprawy demografii miasta i działań, które należy podjąć by zahamować lub co najmniej ograniczyć negatywne trendy. Chcemy uruchomić szereg instrumentów by powstrzymać odpływ mieszkańców do ościennych gmin oraz zachęcić młodych ludzi studiujących w dużych ośrodkach miejskich do osiedlania się w Suwałkach i powrotów do naszego miasta. Będziemy finansowali jako samorząd wraz z przedsiębiorcami stypendia dla studentów pod warunkiem podjęcia zatrudnienia po zakończeniu studiów w suwalskich firmach. Chcemy zachęcić młodych ludzi do zakupu za połowę ceny miejskiej działki i budowy budynku mieszkalnego w Suwałkach, zamiast na terenach sąsiednich gmin. Przewidujemy kontynuację i rozwinięcie programu mieszkaniowego „Od najemcy do właściciela” jako oferty dla młodych ludzi nieposiadających zdolności kredytowej. Planujemy budowę kolejnego żłobka miejskiego oraz zapewnienia bezpłatnej opieki żłobkowej i przedszkolnej dla mieszkańców miasta. Do tego chcemy uruchomić szereg działań wspierających młodych ludzi i rodziny w zakresie rozszerzenia miejskiej oferty kulturalnej, sportowej i rekreacyjnej.

Drugim ważnym wyzwaniem samorządu będzie prowadzenie działań w kierunku przywrócenia gospodarczej konkurencyjności miasta oraz zmiany warunków inwestowania i korzystania z ulg podatkowych z racji inwestowania w Suwalskiej Specjalnej Strefie Ekonomicznej. Na skutek zmiany przepisów przyjmujących nowe kryteria do uzyskania ulgach podatkowych w Suwałkach zahamowano napływ nowych inwestycji. Od kilku lat nie powstają nowe zakłady pracy, a coraz więcej obiektów przemysłowych wystawiana jest na sprzedaż lub dzierżawę. Nie ma też chętnych na nabycie nowych działek na cele gospodarcze. Do końca 2023 r. mieliśmy w województwie podlaskim najwyższe progi inwestycyjne uprawniające do ulg podatkowych. Do tego doszła kwestia tzw. „Przesmyku Suwalskiego” jako miejsca hipotetycznie zagrożonego konfliktem zbrojnym, co skutecznie odstraszyło nie tylko inwestorów, ale i turystów. Chcemy zmiany przepisów i ustalenia takich samych progów inwestycyjnych w Suwałkach jakie w Augustowie, Łomży, Ełku i wielu innych miastach naszego regionu. Oczekujemy też i oto będziemy zabiegać w Rządzie RP, żeby suwalscy przedsiębiorcy i inwestorzy mieli dodatkowe wsparcie z racji prowadzenia działalności gospodarczej w tym newralgicznym miejscu. Ze strony miasta oferujemy naszym przedsiębiorcom program pomocy de minimis, czyli zwolnienia z podatku od nieruchomości nowych inwestycji, utworzenie strefy aktywności gospodarczej na bazie lokalnego lotniska, przygotowanie-uzbrojenie nowych terenów inwestycyjnych i elastyczne podejście w zakresie planowania przestrzennego z gwarancją szybkiej ścieżki zmiany miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego. Zdajemy sobie sprawę z tego, iż bez silnej gospodarki, dalszy dynamiczny rozwój Suwałk będzie niemożliwy.

Trzecim obszarem działań, który jest mocno podkreślony w moim programie wyborczym to sprawy związane z dążeniem przez miasto do samowystarczalności energetycznej i wprowadzanie tzw. gospodarki obiegu zamkniętego. Robimy to po to, żeby ograniczyć zarówno dla mieszkańców jak i też dla przedsiębiorców koszty wzrostu cen energii elektrycznej i ciepła a także opłat za zagospodarowanie odpadów komunalnych. Chcemy przeprowadzić w tym zakresie szereg inwestycji, których realizacji już się rozpoczęła. Do końca 2026 r. wybudujemy i uruchomimy zakład termicznego przekształcania odpadów komunalnych, który w wyniku spalania frakcji energetycznej odpadów produkować będzie energię elektryczną i cieplną. Poprzez inwestycje prowadzone w miejskiej ciepłowni, a dotyczące dekarbonizacji, czyli zastąpienia węgla biomasą ograniczymy wzrost cen energii cieplnej. Nastąpi to na skutek zwolnienia nas z obowiązku nabywania drogich praw do emisji CO2. Na powyższe inwestycje pozyskaliśmy z NFOŚiGW dotacje i pożyczki w kwocie ogólnej ponad 230 mln zł. Produkowany w miejskiej ciepłowni i przyszłej spalarni prąd ma zasilać wszystkie miejskie instytucje i jednostki, a jego nadwyżkę będzie też można sprzedawać przedsiębiorcom. Chcemy też zająć się na terenie miasta dystrybucją energii elektrycznej do najbardziej energochłonnych naszych obiektów budując w tym celu sieć przesyłową.

Jacek Juszkiewicz: Trudności z pozyskaniem nowych podmiotów do podjęcia działalności w SSSE wskazuje na to, że rozwój gospodarczy należy oprzeć na miejscowych podmiotach, które już funkcjonują w naszym mieście oraz spółkach komunalnych. Kluczowe do dalszego rozwoju Suwałk są inwestycje w miejskich spółkach komunalnych. Poprzez rozwój spółek (nowe obszary usług) zwiększymy ofertę zatrudnienia (szczególnie w obszarze nowych technologii). Korzystne natomiast stawki podatku od nieruchomości związanych z działalnością gospodarczą powinny zachęcić do budownictwa usługowego i prowadzenia w oparciu o nie działalności gospodarczej w naszym mieście. Innym ważnym aspektem jest wspieranie działań dotyczących uruchomienia filii AWF w oparciu o miejską infrastrukturę sportową. Tego rodzaju działanie zwiększy społeczność akademicką zamieszkującą w Suwałkach.

Czytaj także: Czesław Renkiewicz bez tajemnic

Czesław Renkiewicz: W zasadzie odpowiedź na to pytanie została już udzielona. Mogę tylko dodać, iż zdajemy sobie sprawę z tego, iż myśląc i planując rozwój Suwałk musimy postawić większy nacisk na młode pokolenie. Przyszłość Suwałk zależeć będzie od tego, na ile nasze miasto będą atrakcyjnym miejscem zamieszkania i pracy młodych ludzi. Dlatego też przygotowujemy dobrą i atrakcyjną ofertę dla młodych. Chcemy zadbać nie tylko o dostępność mieszkań, działek budowlanych, opiekę nad dziećmi i rodziną, właściwy poziom edukacji, ale też i szerokie możliwości samorealizacji i zaspokojenia ambicji i zainteresowań młodych ludzi. Bardzo istotnym problemem zauważalnym przez młodzież, który ma wpływ na ich życiowe decyzje, co do miejsca zamieszkania i pracy, jest wysokość wynagrodzeń. Zarówno Suwałki jak i też województwo podlaskie znacznie odstaje w płacach od średniej krajowej. Suwalczanin wg. danych GUS w 2022 r. zarabiał tylko 82% średniej krajowej. To jest istotna bariera dla ludzi młodych a możliwości oddziaływania samorządu na płace w suwalskiej gospodarce są niewielkie. Możemy jedynie dawać dobry przykład podnosząc wynagrodzenia swoim pracownikom. I tak też robimy. W 2024 r. na podwyżki 2700 pracowników samorządowych przeznaczamy kwotę prawie 50 mln zł. Chciałbym też powołać pełnomocnika ds. współpracy z młodym pokoleniem-osoby przenikającej do młodych i diagnozujących ich potrzeby, programującej działania samorządu adresowane do młodego pokolenia i inicjującej działania w różnych obszarach. Mój program wyborczy zawiera też szereg ciekawych działań adresowanych do młodych ludzi jak chociażby stworzenie w Suwałkach miejsca spotkań dla młodych i nieformalnych grup społecznych, czy też organizowanie cyklicznego wydarzenia Suwałki Street Camp – festiwalu sportowo-rekreacyjno-muzycznego, którego program będzie ustalany przez młodych Suwalczan.

Jacek Juszkiewicz: Gwarancja mieszkania i pracy jest głównym kryterium decydującym o wyborze naszego miasta jako dobrego miejsca do życia. Istotne jest również poczucie bezpieczeństwa oparte na wdrożeniu strategii bezpieczeństwa Suwałk. Poza tymi kluczowymi determinantami ważny jest każdy aspekt od oferty edukacyjnej, kulturalnej, żłobkowej, przedszkolnej po bezpłatny transport miejski i niskie podatki lokalne. Poza komunalnym budownictwem TBS warto powrócić do systemu budownictwa zakładowego (hotele robotnicze, internaty, mieszkania zakładowe). Współpraca samorządu z przedsiębiorstwami w tym zakresie umożliwi migrację zarobkową do naszego miasta ze względu na zagwarantowane (poza pracą) miejsca do zamieszkania.

Czytaj także: Jacek Juszkiewicz bez tajemnic

Czesław Renkiewicz: Pomimo podjętej we wrześniu 2022 r. przez Radę Miejską w Suwałkach uchwały w zakresie realizacji tego przedsięwzięcia inwestycyjnego, czyli Mediateki, nadal trwają dyskusję co do zasadności tej inwestycji. Zamierzam w związku z tym zasięgnąć opinii samych mieszkańców poprzez referendum lub też szerokie i pogłębione konsultacje społeczne. Potrzebna jest też rzetelna informacja dla mieszkańców. Dlaczego chcemy ten obiekt realizować, co nas czeka, gdy nie będziemy jego budowali, jakie ponieśliśmy już koszty i jakie samorząd będzie zmuszony ponieść, gdyby odstąpiono od realizacji tej inwestycji? Trzeba też mieszkańcom wyjaśnić, iż zdecydowana większość środków finansowych na budowę Mediateki jest już dla Suwałk zarezerwowania z funduszy unijnych w Kontrakcie programowym podpisanym pomiędzy rządem i władzami województwa podlaskiego. Ale ostateczny głos co do budowy tego obiektu należeć będzie do Suwalczan.

Jacek Juszkiewicz: Jestem zwolennikiem rozwiązania problemu lokalowego Biblioteki Publicznej im. M. Konopnickiej w Suwałkach w oparciu o aktualne zasoby. Dobrym rozwiązaniem jest przeniesienie siedziby biblioteki do budynku „Starej łaźni” oraz budynku dawnej „Galerii A. Strumiłły” przy ul. T. Kościuszki. Poza tym proponuję otwarcie się bibliotek szkolnych na czytelników z zewnątrz po wzmocnieniu zbiorów bibliotecznych książkami z biblioteki publicznej. Książka musi być blisko czytelnika. Budowa gmachu Mediateki i scentralizowanie książki w jednym punkcie Suwałk nie jest dobrym rozwiązaniem (pomijając wysokie koszty inwestycji).

Czesław Renkiewicz: Poza już wcześniej przedstawionymi moimi planami i działaniami adresowanymi do ludzi młodych mogę tylko dodać, iż dla najmłodszych naszych mieszkańców chcemy w pełni zabezpieczyć właściwą i bezpłatną opiekę żłobkową i przedszkolną gwarantując po wybudowaniu czwartego żłobka wystarczającą liczbę miejsc w tych placówkach. Mam też w planie wprowadzenie sportowego bonu młodzieżowego, zakładającego finansowanie z budżetu miasta wybranych zajęć sportowych o wartości miesięcznej 200-300zł na jednego młodego mieszkańca Suwałk. Chcemy wspierać suwalskich uczniów finansując im dodatkowe zajęcia przygotowujące ich do egzaminów zewnętrznych. Bardzo też istotnym zagadnieniem, którego nie pomijam w swoim programie jest wsparcie psychologiczne dzieci i młodzieży oraz programy zwalczania otyłości i wad postawy młodych ludzi. W zakresie poprawy warunków do uprawiania sportu i rekreacji naszej młodzieży chcemy wybudować kolejną hale sportową przy Zespole Szkół Nr , poza tą budowaną przy Szkole Podstawowej nr 4, przebudować skatepark i stworzyć boiska do streetballa nad Zalewem Arkadia.

Jacek Juszkiewicz: Poprzez rozbudowę sieci żłobków i przedszkoli. Place zabaw, infrastrukturę sportową przeznaczoną dla najmłodszych. Szeroka oferta kulturalna i sportowa. Bezpieczeństwo w obrębie miejsca zamieszkania, odpoczynku i edukacji. Opieka psychologiczna dostępna przez 24h w sytuacjach krytycznych.

Czesław Renkiewicz: Przede wszystkim musimy opracować i wdrożyć nową strategię działalności kulturalnej w naszym mieście. Poza problemem przyszłej mediateki trzeba uporządkować wiele spraw i na nową popatrzeć na miejską ofertę kulturalną. Nie oznacza to jednak odejście od wielu znaczących wydarzeń kulturalnych w naszym mieście, które są od lat organizowane i dobrze odbierane przez samych mieszkańców jak i też turystów. Mam tutaj na myśli Suwałki Blues Festiwal, Piknik Kawaleryjski, Jarmark Folkloru i Smaku, Dni Suwałk, Festyn Archeologiczny i inne wydarzenia. Ale nawet nasze sztandarowe imprezy kulturalne muszą być poddawane cyklicznej ewaluacji i stosownie do zainteresowań i oczekiwań odbiorców korygowane. Zależy nam też na utrzymywaniu i rozwijaniu naszej imprezy zimowej pn. Stacja Pogodne Suwałki. Na pewno musimy stworzyć atrakcyjniejszą ofertę wydarzeń kulturalnych dla naszej młodzieży, o czym wcześniej już wspominałem, a mam na myśli Suwałki Street Camp – festiwal sportowo-rekreacyjno-muzyczny.

Jacek Juszkiewicz: Oferta kulturalna w przypadku wydarzeń biletowanych płatnych powinna być dostosowana do portfela miejscowego. Niestety cena biletów na wydarzenia z tzw. impresariatu zewnętrznego jest o wiele wyższa niż cena biletu na tego rodzaju wydarzenie w Teatrze Narodowym. Należy zatem skoncentrować się na impresariacie własnym SOK-u.

Czesław Renkiewicz: Konsultacje wielu zagadnień, strategii, planów i innych znaczących miejskich dokumentów już są prowadzone, ponieważ mamy taki obowiązek prawny. Niestety nie zawsze spotyka się to z większym zainteresowaniem ze strony samych mieszkańców. Przekonaliśmy się o tym ostatnio prowadząc konsultacje takich dokumentów jak plan rewitalizacji miast czy też strategii promocji Suwałk. Na ostatnie nasze spotkanie, które mocno nagłośniliśmy, a dotyczące tworzenia planu adaptacji do zmian klimatu przyszło poza urzędnikami i radnymi Rady Miejskiej zaledwie kilku Suwalczan. Na pewno musimy poprawić i wzmocnić przekaz do mieszkańca w tych ważnych spraw i poprosić, zachęcić ich do włączenia się w proces przygotowywania strategicznych dokumentów Ale to od nich samych będzie zależało, czy zaangażują się w proces współzarządzania miastem i udziału w konsultacjach społecznych. Uruchomimy wszystkie możliwe formy przekazu informacji do mieszkańca, bo widzimy, iż nasza aktywność społeczna i obywatelska w Suwałkach nie jest na najwyższym poziomie. Dowodem tego jest chociażby bardzo niska frekwencja wyborcza Suwalczan w ostatnich wyborach samorządowych. Ale trzeba nad tym pracować, edukować i zachęcać mieszkańców do aktywności społecznej i współdecydowania o przyszłości naszego miasta. I to zamierzamy robić.

Jacek Juszkiewicz: Konsultacje społeczne są niezwykle istotne i uważam, że powinny być pierwszym etapem w podejmowaniu decyzji strategicznych przez Prezydenta i Radę Miasta. Pragnę rozbudować system konsultacji szczególnie w obszarze informacyjnym, tak aby wszyscy mieszkańcy mieli wiedzę o planach i zamierzeniach samorządu. Sam system konsultacji będzie opierał się na wieloetapowym działaniu z wykorzystaniem narzędzi elektronicznych i manualnych oraz spotkaniach bezpośrednich.

II tura wyborów odbędzie się w najbliższą niedzielę, 21 kwietnia.