Nasza Loteria NaM - pasek na kartach artykułów

Nie daj się jesiennej chandrze. Sposoby na jesienną depresję

daria
Psycholog Anna Napiórkowska-Jęczmionka
Psycholog Anna Napiórkowska-Jęczmionka Arch. prywatne
Depresja sezonowa pojawia się w okresie jesienno-zimowym. Zaburzenie to dotyka cztery razy częściej kobiety niż mężczyzn, chociaż cierpią też na nie dzieci. Jak sobie z nią radzić? Podpowiada psycholog Anna Napiórkowska-Jęczmionka

Już jutro zacznie się kalendarzowa jesień, która charakteryzuje się apatią, zmęczeniem oraz nagłym napadem złego humoru. Czy mogłaby Pani wyjaśnić czym jest jesienna chandra i jak sobie z nią radzić?
- Sezonowe zaburzenie afektywne pojawia się w okresie jesienno-zimowym, a ustępuje wiosną lub latem. Objawy znacznie zakłócają emocjonalne, poznawcze i fizjologiczne funkcjonowanie człowieka. Zaburzenie to dotyka cztery razy częściej kobiety niż mężczyzn, cierpią też na nie małe dzieci. Chociaż dokładne przyczyny nie są znane, za główny czynnik uważa się niedobór światła słonecznego. Wpływa ono na funkcjonowanie różnych struktur mózgowych, głównie na procesy powstawania i regulacji neuroprzekaźników i hormonów niezbędnych do wielu życiowych czynności.

Jakie są jej objawy?
Obniżenie nastroju, nasilenie takich emocji jak smutek, poczucie przygnębienia i pustki, a także drażliwość. Osoba wycofuje się z codziennych aktywności, izoluje od otoczenia. Pojawia się apatia i zobojętnienie, a także spowolnienie ruchów i procesów poznawczych (zaburzenia koncentracji uwagi, osłabiona pamięć). Rytm dobowy ulega zaburzeniu, pojawia się nadmierna senność lub problemy z zasypianiem i wczesnym wybudzaniem. Efektem jest przewlekłe zmęczenie i brak energii. Dość często pojawia się lęk, który może odbierać motywację do działania. Do charakterystycznych objawów depresji sezonowej należy wzmożony apetyt, szczególnie na węglowodany, co często skutkuje przyrostem masy ciała.

Czym się różni depresja od jesiennej chandry?
- Przede wszystkim czasem trwania i nasileniem objawów. Chandra zazwyczaj trwa od kilku do kilkunastu dni, w depresji objawy utrzymują się przez co najmniej dwa tygodnie. Podczas chandry nastrój może ulegać zmianie - chociaż jest obniżony, pojawiają się też lepsze chwile. Osoba generalnie reaguje na pozytywne bodźce z otoczenia, a smutek i przygnębienie, a także spadek energii pojawiają się jedynie okresowo i na ogół dość szybko mijają. W przypadku depresji znaczne obniżenie nastroju utrzymuje się przez cały czas i nie ma szans na rozbawienie osoby chorej, ponieważ jednym z symptomów jest anhedonia (niezdolność do przeżywania radości). Mogą pojawić się myśli samobójcze. Chorzy opisują życie jako całkowicie pozbawione sensu. Diagnozę zaburzeń afektywnych musi jednak przeprowadzić lekarz psychiatra.

W jaki sposób jesienna pogoda wpływa na psychikę?
- Kiedyś życie człowieka było mocno związane z naturą. Wiosenne i letnie miesiące sprzyjały aktywności. Natomiast jesienią i zimą, kiedy przyroda zamiera, a dzień staje się krótszy tempo życia ulegało ograniczeniu. Człowiek wpadał w lekki stan „uśpienia”, spowolnionego metabolizmu oraz zmniejszonej energii, aby przetrwać zimę. Obecnie, kiedy nasze funkcjonowanie mniej związane jest z rytmami natury oczekuje się, że poziom aktywności przez prawie cały rok będzie utrzymywał się na wysokim poziomie.

W jaki sposób zwalczyć depresję sezonową?
W okresie jesiennym chandra najczęściej spowodowana jest brakiem słońca. Pomocna może okazać się fototerapia lub jak najczęstsze wystawianie się na działanie promieni słonecznych, których tak bardzo potrzebujemy. Warto nieco zwolnić tempo, unikać nadmiernego stresu i brania na siebie zbyt dużej ilości obowiązków. Ważne jest również dbanie o swoje samopoczucie i dobrą kondycję, np. poprzez medytację, relaksację czy ćwiczenia fizyczne. Warto także częściej włączać się w kontakty społeczne i dbać o relacje z innymi ludźmi. Może pomagać nam też odpowiednio zbilansowana dieta, bogata w tryptofan (prekursor serotoniny), magnez, witaminy z grupy B i witamina D. Badania wykazały, że dobroczynny wpływ na samopoczucie może mieć czekolada, która obniża poziom niepokoju, dostarczając organizmowi endorfin. Naturalnymi antydepresantami są też banany, awokado, tłuste ryby morskie.

emisja bez ograniczeń wiekowych
Wideo

Te produkty powodują cukrzycę u Polaków

Dołącz do nas na Facebooku!

Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!

Polub nas na Facebooku!

Kontakt z redakcją

Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?

Napisz do nas!

Polecane oferty

Materiały promocyjne partnera
Wróć na oborniki.naszemiasto.pl Nasze Miasto