Inauguracja Roku Miłosza w Suwałkach

Krzysztof Czyżewski (ur. 1958) – praktyk idei, animator kultury, eseista, redaktor. W 1990 zainicjował powstanie Fundacji „Pogranicze” (jest jej prezesem) i Ośrodka „Pogranicze – sztuk, kultur, narodów” (jest jego dyrektorem) – instytucji, które czerpiąc z ducha tolerancji i europejskiego dziedzictwa, prowadzą działalność w różnorodnych formach (spektakle teatralne, koncerty, wystawy, wydawnictwa, seminaria itp.) zarówno na pograniczu polsko-litewskim w Sejnach, Suwałkach, jak i w Europie. Jest pomysłodawcą utworzenia w Krasnogrudzie – w odbudowywanym dworze, który należał do rodziny Kunatów, z której wywodziła się matka Czesława Miłosza, i w którym poeta spędzał wakacje w latach międzywojennych – Międzynarodowego Centrum Dialogu.

CZESŁAW MIŁOSZ – poeta, prozaik, eseista, tłumacz – syn Weroniki z Kunatów (1887–1945) i Aleksandra Miłosza (1883–1959), inżyniera drogowego, urodził się 30 czerwca 1911 roku w Szetejniach nad Niewiażą (pow. kiejdański, Litwa). Wczesne dzieciństwo spędził w licznych podróżach po Rosji w związku z pracą ojca oraz w Szetejniach (od 1918). Otrzymał maturę w I Gimnazjum Męskim im. Króla Zygmunta Augusta w Wilnie. Tam też w 1934 roku ukończył studia na wydziale prawa Uniwersytetu im. Stefana Batorego. Należał do grupy poetyckiej Żagary, której był współzałożycielem. Debiutował wierszami w czasopiśmie „Alma Mater Vilniensis” (1930). W 1933 roku wydał pierwszy tom poezji Poemat o czasie zastygłym, następny w 1936 – Trzy zimy. W 1936 roku pracował w Polskim Radiu w Wilnie, od 1937 w Warszawie. Podczas okupacji niemieckiej uczestniczył w podziemnym życiu literackim. W 1945 w Spółdzielni Wydawniczej „Czytelnik” opublikował jeden z najważniejszych tomów powojennej poezji polskiej Ocalenie. W latach 1945–1950 przebywał na placówkach dyplomatycznych w Nowym Jorku, Waszyngtonie i Paryżu. Od 1951 roku, po uzyskaniu od władz francuskich azylu politycznego, pozostał na emigracji, do 1960 we Francji, następnie w Stanach Zjednoczonych Ameryki Północnej. Do przejścia na emeryturę w 1978 roku był wykładowcą literatury polskiej na Wydziale Języków i Literatur Słowiańskich (Departament of Slavic Languages and Literatures) na Uniwersytecie Kalifornijskim w Berkeley (University of California), gdzie zamieszkał na stałe. Pisał w języku polskim; wiersze, szkice, eseje, recenzje publikował przede wszystkim w „Kulturze”, redagowanej przez Jerzego Giedroycia, książki wydawał w Instytucie Literackim w Paryżu. Tłumaczył wiersze autorów polskich na język angielski,
przyczyniając się znacząco do obecności poezji ojczystej w literaturze światowej. Otrzymał wiele prestiżowych nagród literackich, w 1980 – Nagrodę Nobla.

W czerwcu 1981 po raz pierwszy od 1950 roku przyjechał do Polski. Następną wizytę odbył we wrześniu 1989 roku. W czerwcu 1992 podróżował po Litwie. Od 1993 roku mieszkał w Berkeley i w Krakowie, uczestnicząc w życiu literackim miasta i kraju, publikował nowe tomy wierszy i esejów oraz antologie poezji. Zmarł 14 sierpnia 2004 roku w Krakowie. Został pochowany w Krypcie Zasłużonych w klasztorze oo. Paulinów Na Skałce. W latach 1926–1935 rodzice Czesława Miłosza mieszkali w Suwałkach, gdzie 1 grudnia 1926
ojciec rozpoczął pracę na stanowisku kierownika powiatowego Zarządu Drogowego. Zamieszkali wraz z młodszym synem Andrzejem, który
rozpoczął naukę w Gimnazjum Męskim im. Karola Brzostowskiego, w budynku przy ul. Marii Konopnickiej 7, wcześniej Ogrodowej 16 (obecnie ks. Kazimierza Hamerszmita 10). Do tego mieszkania przyjeżdżał przede wszystkim na święta i w dni wolne od nauki, najpierw jako gimnazjalista, następnie – student. Pod tym adresem był zameldowany. Z Suwałk wyjeżdżał w najbliższe okolice: nad jezioro Wigry (Stary Folwark), do Becejł i Sejn, ale przede wszystkim do Krasnogrudy. Do Suwałk trafi ł raz jeszcze w dramatycznych okolicznościach w 1940 roku podczas przeprawy z Wilna, zajętego przez Związek Sowiecki, do Warszawy, co opisał w Rodzinnej Europie. Kiedy zaczął przyjeżdżać do Polski, odwiedził Suwalszczyznę pięciokrotnie: 22–25 września 1989 roku, 6–8 czerwca 1992, 15–17 czerwca 1993, 26–28 czerwca 1994 i 25–28 czerwca 1997. Za każdym razem zatrzymywał się (wraz z najczęściej towarzyszącym mu bratem Andrzejem Miłoszem) w ówczesnym Domu Pracy Twórczej i Wypoczynku Ministerstwa Kultury i Sztuki w Wigrach. Stąd wyprawiał się do pobliskich wsi i miasteczek, najczęściej do Krasnogrudy. Pamięć o dworze i jego mieszkańcach dostarczała materiału do jednej z najbardziej fundamentalnej refl eksji metafi zycznej w dziele pisarskim Czesława Miłosza – o przemijaniu ludzi i rzeczy, o poszukiwaniu na styku tego „jak było” z tym „jak jest” momentu wiecznego, o rzeczywistości eschatologicznej. (zf)

Materiały od Organizatorów

Regionalne potrawy województwa podlaskiego
Byłeś świadkiem ciekawego zdarzenia? Napisz!
Poinforuj nas o swojej imprezie
Dodaj za darmo swoją firmę do naszej bazy
Najświeższe wiadomości z Twojego miasta prosto na Twoją skrzynkę e-mail. **

**!